Cheiranthus cheiri
Şebboy
Sarı ve turuncunun çeşitli tonlarındaki hoş kokulu çiçekleriyle çok sevilen bir süs bitkisidir.
Şebboy, öbür bahçe bitkilerinin çoğundan daha erken çiçeklenen iki yada çok yıllık bir bitkidir.
Dallanmış dik gövdesi şerit biçiminde, grimsi yeşil, sert yapraklar taşır.
Dalların ucunda kümeler oluşturan dört taç yapraklı çiçekleri vardır.
Tümüyle açtığında çevreye baygın bir koku verir.
Tümüyle açtığında çevreye baygın bir koku verir.
Şebboy çiçeklerinin kokusu taşıdığı uçucu yağdan ileri gelir.
Bu hoş kokulu yağ parfüm sanayisinde koku verici olarak kullanılır.
Bu hoş kokulu yağ parfüm sanayisinde koku verici olarak kullanılır.
Özellikleri:
Turpgiller familyasındandır. Adını Farsça'daki Şebbuy (gece kokusu) sözcüğünden alan, gerçekten nefis kokusu geceleri ve bulutlu ya da yarı karanlık gündüzlerde daha da artan şebboyların anayurdu Akdeniz Havzası'dır. Birçok doğal ve yabani türü olan şebboylar, değişik türlerine göre 30100 cm. arasında boylanabilen bir ya da çokyıllık otsu bitkilerdir. Burada konumuzu ilgilendiren Bahçe Şebboyu (M.incana) türü, 3040 cm kadar boylanabilen bir yıllık bitkidir.
Turpgiller familyasındandır. Adını Farsça'daki Şebbuy (gece kokusu) sözcüğünden alan, gerçekten nefis kokusu geceleri ve bulutlu ya da yarı karanlık gündüzlerde daha da artan şebboyların anayurdu Akdeniz Havzası'dır. Birçok doğal ve yabani türü olan şebboylar, değişik türlerine göre 30100 cm. arasında boylanabilen bir ya da çokyıllık otsu bitkilerdir. Burada konumuzu ilgilendiren Bahçe Şebboyu (M.incana) türü, 3040 cm kadar boylanabilen bir yıllık bitkidir.
Yumuşak dokulu, gri renkli uzun yaprakları mızrak biçimindedir. Uzunca bir sapın ucunda salkımlar halinde açan yalınkat ya da çoğunlukla katmerli çiçeklerinin taçyaprakları eskiden Avrupalı erkeklerin giydiği gömlek yakaları gibi kat kat görünümde olur.
Yukarıda da değindiğimiz gibi çok hoş kokulu olan bu çiçekler mavi, pembe, mor, sarı, beyaz ya da gül rengindedir. Kokusu ve görünüşüyle çok güzel olan şebboylar, çiçek tarhlarının vazgeçilmez çiçeklerindendir.
Şebboy, diğer kesme çiçeklerin çoğundan daha erken çiçeklenen iki ya da çok yıllık bir bitkidir. Serin iklimli yerlerde yetişen bitki ortalama 50 cm’ ye kadar boylanır. Dallanmış dik gövdesi şerit biçiminde, grimsi yeşil, sert yapraklar taşır.
Dalların ucunda kümeler oluşturan dört taç yapraklı çiçekleri vardır. Tümüyle açtığında çevreye hoş bir koku verir. Şebboy çiçeklerinin kokusu taşıdığı uçucu yağdan ileri gelir.
Değişik renklerde katmerli ya da yalın kat olmak üzere bodur, boylu, yaprakları tüylü ve tüysüz türleri vardır.
yalın kat türleri (mathiola annua) kesme çiçekçilikte tercih edilmez. Daha çok bahçelerdeki düzenlemelerde kullanılırlar.
Şebboy, diğer kesme çiçeklerin çoğundan daha erken çiçeklenen iki ya da çok yıllık bir bitkidir. Serin iklimli yerlerde yetişen bitki ortalama 50 cm’ ye kadar boylanır. Dallanmış dik gövdesi şerit biçiminde, grimsi yeşil, sert yapraklar taşır.
Dalların ucunda kümeler oluşturan dört taç yapraklı çiçekleri vardır. Tümüyle açtığında çevreye hoş bir koku verir. Şebboy çiçeklerinin kokusu taşıdığı uçucu yağdan ileri gelir.
Değişik renklerde katmerli ya da yalın kat olmak üzere bodur, boylu, yaprakları tüylü ve tüysüz türleri vardır.
yalın kat türleri (mathiola annua) kesme çiçekçilikte tercih edilmez. Daha çok bahçelerdeki düzenlemelerde kullanılırlar.
İstekleri ve Üretimi
Şebboylar, bol güneşli yerleri ve organik madde yönünden zengin toprakları sever, geceleri serin ve nemli olan ortamlarda daha iyi gelişir. Bazı şebboy türleri, yarı gölge yerlere de uyum sağlayabilir. Şebboy bitkisi tohumlarıyla çoğaltılır.
Bitkinin tohumları ilkbahar mevsiminde ve havalar ısındığında bahçelerdeki yerine 20'şer cm. arayla ya da ilkbaharın başlarında sıcak yastıklara ekilir. Bitkinin çimlenmesi iki hafta içinde gerçekleşir. Sıcak yastıklarda olgunlaşan fideler havalar ısındığında bahçelerdeki asıl yerlerine aynı aralarla şaşırtılır.
Şebboy bitkisi, tohumunun ekiminden 10 hafta sonra çiçek açmaya başlar. Yalın kat çiçek açanları sökülüp atılarak bahçede katmerli olanlarının kalması sağlanır. Şebboy bitkisi, çiçek açma dönemi bitince gözden çıkarılıp yerinden sökülür.
1- Sıcaklık
Şebboy üretimi yıl boyunca devam edebilir. Yaz aylarında yüksek sıcaklıktan kaçınılması gerekir.
Kış aylarında yapılan yetiştiriciliklerde, seralarda ısıtma sistemi mevcutsa ortam sıcaklığının 100 C’ de tutulmasında yarar vardır. Böylece ısıtmasız yetiştiriciliğe göre, hem daha erken hem de daha kaliteli üretim yapılmış olur.
2- Işık
Şebboy bitkisi bol ışıktan hoşlanır. Özellikle gelişmenin ilk döneminde fazla ışığın gelişim üzerine olumlu etkileri görülmüştür. Kış dönemi yetiştiriciliğinde serada yeteri kadar ışık bulunmalıdır. Yaz dönemi yetiştiriciliğinde ise özellikle çiçeklenme döneminde seralara gölgeleme yapılmalıdır. Aksi taktirde çiçek boyları kısa olabilir.
3- Nem
Sera içi neminin aşırı olması, örtü yüzeyinde yoğunlaşması istenmeyen bir durumdur.Nemin artması halinde, hastalıklar artar. İyi bir havalandırma ile bu sorun önlenmelidir.
Ayrıca seranın içerisine ikinci bir kat naylon çekerek fazla nemin bitkilere zarar vermesi de önlenebilir. Sera neminin %70–80 civarında olması gerekir.
4- Havalandırma
İlkbahar ve erken yaz dönemindeki yetiştiriciliklerde devamlı havalandırma ile seranın serin tutulması sağlanmalıdır.
){kind=link}
0 Yorumlar